Kancelara Radcy Prawnego
Paulina Jaczyńska

Landing

Skontaktuj się z Kancelarią Radcy Prawnego Paulina Jaczyńska

Prawo dziecka do kontaktu z obojgiem rodziców jest niezbywalne. Sprawdź, jak reagować, gdy drugi rodzic utrudnia spotkania i jak skutecznie egzekwować swoje prawa.

KANCELARIA RADCY PRAWNEGO
PAULINA JACZYŃSKA

Utrudnianie kontaktów z dzieckiem

Alienacja rodzicielska jest obecnie powszechnym zjawiskiem. Na skutek rozwodu dziecko pozostaje przy jednym z rodziców, który utrudnia lub uniemożliwia kontakty z dzieckiem drugiemu rodzicowi.

W życiu małoletniego dziecka ważna jest obecność obojga rodziców zatem prawidłowo realizowane kontakty z dzieckiem są niezwykle ważne.

Jak może wyglądać utrudnianie kontaktów z dzieckiem?

Utrudnianie jednemu z rodziców kontaktów z dzieckiem może przybierać różne formy. Niektóre z nich prowadzą do całkowitej alienacji dziecka i uniemożliwianie spotkań rodzica z dzieckiem.

Utrudnianie wykonywania kontaktów może polegać na:

  • niewydawaniu dziecka na kontakty w wyznaczonych terminach,
  • stosowanie w stosunku do dziecka kary na telefon w dniach i godzinach kontaktu z drugim rodzicem poprzez rozmowę lub wideorozmowę,
  • regularne wskazywanie na „chorobę” dziecka pomimo pełnego zdrowia dziecka,
  • wydawaniu dziecka na kontakty z rażącym opóźnieniem i odbieranie dziecka z kontaktów w wyznaczonej godzinie odbioru,
  • organizowanie wyjazdu z dzieckiem w czasie terminu kontaktów z drugim rodzicem.

Co zrobić, gdy drugi rodzic uniemożliwia kontakty z dzieckiem - rozmowa i mediacja

W pierwszej kolejności warto spróbować polubownie rozwiązać problem. Mediacja rodzinna pozwala ustalić jasne zasady kontaktów z dzieckiem i ograniczyć emocje, które często są źródłem konfliktów.

Polubowne rozwiązanie sporu między rodzicami może polegać również na sporządzeniu porozumienia rodzicielskiego.

W treści takiego porozumienia rodzice mogą ustalić:

  • komu przysługuje władza rodzicielska
  • miejsce stałego pobytu dziecka
  • wymiar kontaktów rodzica z dzieckiem
  • w jaki sposób będą podejmowane decyzje w sprawach dziecka.

Sporządzenie porozumienia wychowawczego jest szybszym i skutecznym sposobem na uregulowanie kontaktów z dzieckiem bez generowanie dodatkowych konfliktów.

Utrudnianie kontaktów z dzieckiem - uregulowanie kontaktów przez sąd

Jeżeli kontakty z dzieckiem nie były wcześniej ustalone, rodzic może złożyć do sądu rodzinnego wniosek o ustalenie kontaktów z dzieckiem.

We wniosku należy precyzyjnie wskazać dni, godziny i formę kontaktów.

Im bardziej szczegółowy harmonogram, tym mniejsza możliwość manipulacji.

Dlatego niezwykle istotne jest szczegółowe wskazanie wymiaru kontaktów, uwzględniając w szczególności:

  • weekendy,
  • święta obchodzone według wierzeń dziecka,
  • imprezy okolicznościowe, tj. urodziny, dzień dziecka, wesela,
  • ferie i wakacje.

Wniosek o ustalenie kontaktów warto właściwie uzasadnić, wskazując iż ustalony wymiar kontaktów będzie zgodny z dobrem dziecka.

Egzekucja kontaktów z dzieckiem

Jeśli kontakty zostały już uregulowane w drodze orzeczenia lub ugody sądowej albo mediacyjnej, a drugi rodzic je utrudnia, istnieje możliwość przeprowadzenia egzekucji kontaktów z dzieckiem.

Zagrożenie nakazaniem zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej i nakazanie zapłaty

W przypadku nie wykonywania lub nieprawidłowego wykonywania kontaktów przez jednego z rodziców, drugiemu rodzicowi przysługuje uprawnienie do złożenia wniosku o zagrożenie nakazaniem zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej.

Aktualne orzeczenia sądów wskazują, że naruszenie obowiązku wydawania dziecka na kontakty ma mieć charakter zawiniony oraz istotny.

Przykładowo, jeśli ojciec dziecka twierdzi, że matka utrudnia kontakty z dzieckiem to musi wykazać, że robi to celowo, uporczywie, regularnie oraz że utrudnianie nie ma charakteru incydentalnego. Jeśli do wykonywania kontaktów doszło nieznaczną ilość razy, Sąd może uznać że nie ma podstaw do egzekucji kontaktów.

W postępowaniu o zagrożenie nakazaniem zapłaty Sąd każdorazowo wycenia wartość jednego naruszenia, wyrażając ją w pieniądzu.

Wówczas uwzględnia się czy utrudnianie kontaktów polega na całkowitej alienacji dziecka czy jedynie na spóźnianiu się, czy utrudnianie kontaktów polega na ograniczaniu rozmów telefonicznych, jak często występują utrudnienia.

Postanowienie Sądu powinno również uwzględniać sytuację majątkową osoby nie wykonującej obowiązku. Niemniej ustalone kwoty mogą sięgać nawet kilku tysięcy złotych.

Jeśli rodzic w dalszym ciągu nie wykonuje ciążącego na nim obowiązku umożliwienia realizowania kontaktów, drugi z rodziców jest uprawniony do wystąpienia z wnioskiem o nakazanie zapłaty odpowiedniej kwoty.

Wówczas Sąd ustala wartość orzekanej kwoty do zapłaty na podstawie wcześniej ustalonej stawki za jedno naruszenie oraz ilości naruszeń.

Istotny jest w takiej sprawie materiał dowodowy, wykazujący że jeden z rodziców utrudnia kontakty.

Takie rozwiązanie często działa mobilizująco – ryzyko sankcji finansowych zniechęca do dalszego łamania prawa.

Dlaczego warto walczyć o kontakty z dzieckiem?

Regularne kontakty są niezbędne dla prawidłowego rozwoju emocjonalnego dziecka.

Utrudnianie relacji z drugim rodzicem może prowadzić do:

  • poczucia odrzucenia u dziecka,
  • konfliktu lojalnościowego,
  • zaburzeń emocjonalnych i trudności w budowaniu więzi w przyszłości.

Dlatego sądy i organy opiekuńcze przywiązują dużą wagę do tego, by dziecko miało realną możliwość kontaktów z obojgiem rodziców.

Co zrobić, gdy drugi rodzic nie wydaje dziecka na spotkanie?

W takiej sytuacji warto wezwać go do respektowania ustaleń, a jeśli to nie pomaga – złożyć do sądu wniosek o egzekucję kontaktów. Doraźnie istnieje możliwość wezwania Policji na miejsce zdarzenia, niemniej jest to krok traumatyzujący dla dziecka.

Czy rodzic bez władzy rodzicielskiej ma prawo do kontaktu z dzieckiem?

Tak. Nawet rodzic pozbawiony władzy rodzicielskiej wciąż ma prawo do kontaktów z dzieckiem, chyba że sąd je ograniczy lub wyłączy, np. ze względu na dobro dziecka.

Jak długo trwa postępowanie w sprawie egzekucji kontaktów?

Czas trwania zależy od obciążenia sądu i stopnia konfliktu między rodzicami. W praktyce sądy starają się rozpoznawać takie sprawy szybko, ponieważ dotyczą dobra dziecka. Zazwyczaj rozpoznanie sprawy następuje w terminie ok. 6 miesięcy.